شناسایی ژنوتیپ های بومی متحمل به خشکی در منابع ژنتیکی گندم انتخابی از بانک ژن گیاهی ملی ایران

Authors

یوسف ارشد

بخش تحقیقات ژنتیک بانک ژن گیاهی ملی ایران مهدی زهراوی

بخش تحقیقات ژنتیک بانک ژن گیاهی ملی ایران

abstract

ترجیح دادن مواد اصلاحی پیشرفته از سوی به نژادگران در جهت تسریع در تولید ارقام جدید اصلاحی باعث برانگیخته شدن نگرانی جهانی از محدود شدن پایه ژنتیکی ارقام گیاهی گردیده است و این موضوع در تقابل با تنوع ژنتیکی گسترده ای است که در بانک های ژن موجود می باشد، بنابراین شناسایی ژنوتیپ های بومی واجد خصوصیات مفید از ارزش زیادی برخوردار است. در این آزمایش 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه سه رقم کویر، ماهوتی و روشن، به عنوان شاهد، در سال زراعی 87-1386 در قالب چهار آزمایش جداگانه در شرایط آبیاری معمول، قطع آبیاری از مرحله ساقه دهی (e1)، سنبله دهی (e2) و پرشدن دانه (e3) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط بدون تنش مربوط به ژنوتیپ های 3، 2 و 15، در شرایط e1 مربوط به ژنوتیپ های 13، 11 و ماهوتی، در شرایط e2 مربوط به ژنوتیپ های 15، 11 و 1 و در شرایط e3 مربوط به ژنوتیپ های 2، 1 و 5 بود. ژنوتیپ های 3 و 15 بطور مشترک در هر سه شرایط تنش در گروه a از تقسیم بندی فرناندز قرار گرفتند و از لحاظ شاخص های تحمل تنش وضعیت مناسب تری نسبت به سایر ژنوتیپ ها داشتند. ژنوتیپ های 4 و 11 به ترتیب دارای کمترین کاهش عملکرد ناشی از تنش از مرحله پرشدن دانه نسبت به شرایط مطلوب (بدون تنش خشکی) و نسبت به تنش از مرحله سنبله دهی بودند. شاخص های mp ، gmp و sti به عنوان مناسب ترین شاخص های تحمل به تنش در سه شرایط e1، e2 و e3 شناسایی شدند. در تجزیه خوشه ای براساس شاخص های تحمل به تنش، ژنوتیپ های مورد ارزیابی در شرایط e1 به پنج گروه، در شرایط e2 به سه گروه و در شرایط e3 به چهار گروه تفکیک شدند. نتایج اکثر تجزیه ها بر لزوم شناسایی ژنوتیپ های متحمل اختصاصی متناسب با مرحله رشدی وقوع تنش خشکی در منطقه کشت مربوطه تأکید داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شناسایی ژنوتیپ‌های بومی متحمل به خشکی در منابع ژنتیکی گندم انتخابی از بانک ژن گیاهی ملی ایران

ترجیح‌ دادن مواد اصلاحی پیشرفته از سوی به‌نژادگران در جهت تسریع در تولید ارقام جدید اصلاحی باعث برانگیخته شدن نگرانی جهانی از محدود شدن پایه ژنتیکی ارقام گیاهی گردیده است و این موضوع در تقابل با تنوع ژنتیکی گسترده‌ای است که در بانک‌های ژن موجود می‌باشد، بنابراین شناسایی ژنوتیپ‌های بومی واجد خصوصیات مفید از ارزش زیادی برخوردار است. در این آزمایش 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ا...

full text

شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در کلکسیون کنجد (Sesamum indicum L.) بانک ژن گیاهی ملی ایران

در این مطالعه واکنش به تنش خشکی هشت ژنوتیپ منتخب از کلکسیون کنجد بانک ژن گیاهی ملی ایران همراه با ارقام اولتان و داراب1، در شرایط معمول و تنش خشکی به صورت قطع آبیاری در آستانه گلدهی، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج، ژنوتیپ KC50662 و رقم اولتان از نظر عملکرد و اجزای آن در شرایط عادی و تنش در گروه برتر قرار گرفتند. طیف وسیعی از واکنش­های حساس تا متحمل بر اساس ...

full text

شناسایی منابع مقاومت به بیماری زنگ زرد در تعدادی از ژنوتیپ‌های کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور شناسایی منابع مقاومت به زنگ زرد در ژرم‌پلاسم گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران، تعداد 41 ژنوتیپ گندم نان با چهار نژاد زنگ زرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. جدایه‌های عامل بیماری از مناطق گرگان، کرج، مشهد و ساری جمع‌آوری شده، در گلخانه بصورت تک جوش، خالص‌سازی، تکثیر و روی ارقام افتراقی تعیین نژاد شدند. ارزیابی ژنوتیپ‌ها در گلخانه، در مرحله گیاهچه در سه تکرار و برای هر پاتوتیپ بطور جداگانه انجام ...

full text

تنوع ژنتیکی در بخشی از ژرم‌پلاسم گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران

این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در 470 نمونه ژنتیکی از کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران انجام شد. آزمایش در سال زراعی 1392-1391 در قالب طرح آگمنت در کرج انجام شد. صفات زراعی و مورفولوژیکی مطابق با دستور‌العمل بین‌المللی ارزیابی شدند. تنوع موجود در ژرم‌پلاسم مورد مطالعه با استفاده از آماره‌های توصیفی بررسی شد. بر اساس شاخص شانون، صفت تراکم سنبله دارای بیشترین تنوع (903/0) در بین صفا...

full text

تنوع ژنتیکی در ژرم‌پلاسم گلرنگ بانک ژن گیاهی ملی ایران

گلرنگ یکی از گیاهان مناسب برای تولید روغن در مناطق خشک است و با توجه به تغییرات اقلیم در چند سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. پایه ژنتیکی و ژرم‌پلاسم غنی برای اصلاح این گیاه ضرورت دارد. این تحقیق در سال 1390 با هدف بررسی تنوع ژنتیکی 345 نمونه از کلکسیون ژرم‌پلاسم گلرنگ بانک ژن گیاهی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد، نتایج اولیه نشان داد بسیاری از نمونه‌ها ...

full text

تنوع ژنتیکی در کلکسیون سورگوم بانک ژن گیاهی ملی ایران

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم سورگوم بانک ژن گیاهی ملی ایران، تعداد 130 توده در دو سال 1377 و 1378 در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تنوع قابل توجهی در صفات مورد مطالعه مشاهده شد. فقط رنگ گیاه تنوعی را نشان نداد و تمام توده ها رنگیزه دار بودند. تعداد روز تا 50 درصد گلدهی از 55 تا 114 روز در سال اول و 58 تا 150 روز در سال دوم متغیر بود. ار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علوم زراعی ایران

جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۵۷-۱۷۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023